Widok Burgos z lotu ptaka

Droga Cyda.

droga-cyda-przygody

Śladami przygód rycerza z XI wieku


Czy słyszałeś o „Pieśni o Cydzie”? Jest to słynny kastylijski poemat z XII wieku, który opowiada historię legendarnego rycerza Rodriga Diaz de Vivara, zwanego Cydem Walecznym. Proponujemy Ci przeżyć jego przygody w zabawny sposób: odbywając podróż po Hiszpanii szlakiem, który pojawia się w samej książce. Pomysł polega na pokonaniu trasy turystycznej i kulturowej po ziemiach w głębi i na wschodzie kraju, gdyż przemierza ona regiony Kastylii i León, Kastylii-La Manchy, Aragonii i Wspólnoty Walenckiej.Na tej trasie czekają na Ciebie miejsca wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO; przykłady sztuki romańskiej, mozarabskiej, mudejar, islamskiej i gotyckiej oraz ponad 70 chronionych obszarów naturalnych. W rzeczywistości są to trasy o długości od 50 do 300 kilometrów, które łączą się ze sobą na 2000 kilometrów dróg i 1400 kilometrach oznakowanych szlaków. Poniżej znajdziesz bardziej szczegółowe informacje na temat każdego z głównych odcinków:

Pierwszy odcinek: Wygnanie

W „Pieśni o Cydzie” opowiedziane jest wygnanie Cyda w 1088 roku przez króla Alfonsa VI. W towarzystwie swojej rodziny i niewielu wiernych rycerzy opuścił on Kastylię. Ta pierwsza część Drogi Cyda obejmuje podróż, jaką odbył słynny rycerz z Vivar del Cid (Burgos) do miasta Atienza (Guadalajara). 

Odległość:340km Przejazd: Samochodem / Czas trwania: 4 dni Przejazd: Pieszo / Czas trwania: 15 dni Przejazd: Na rowerze / Czas trwania: 5 dni

Ten odcinek biegnie przez prowincje Burgos, Sorii i Guadalajary. Obejmuje on 341 km dróg i 285 km ścieżek podzielonych na etapy. Jeśli podróżujesz samochodem, zalecamy, abyś pokonał go w cztery dni, by móc w spokoju zwiedzić wszystkie miejsca. Alternatywa dla turystów pieszych trwałaby 15 dni, a dla rowerzystów – pięć dni.Szlak ma swój początek w miejscu, gdzie urodził się nasz bohater, Vivar del Cid. Podziwiać będziesz krajobrazy pól uprawnych, gór i lasów, odkryjesz historyczne miasta i miasteczka oraz ważne zabytki. Aby niczego nie przegapić, najlepiej będzie, jeśli się udasz do biura informacji turystycznej każdego z miejsc.

Pomnik Cyda w Burgos

Wyróżnione miejsca

Burgos jest jednym z miejsc, gdzie warto się zatrzymać. W katedrze, która została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, spoczywają szczątki Cyda i jego żony Jimeny. Jednakże w mieście znajduje się wiele innych zabytków, które warto zwiedzić, między innymi kościół San Nicolás czy klasztor Las Huelgas. Nie należy również przegapić klasztoru San Pedro de Cardeña, miejsca, w którym Cyd zostawił swoją żonę i córki w drodze na wygnanie.Po przejechaniu przez Covarrubias możesz udać się na poszukiwanie innego zespołu klasztornego, który jest istotny w tej podróży: Opactwa św. Dominika z Silos, któremu Cyd przekazał część odziedziczonego majątku. Jego słynny krużganek jest autentycznym klejnotem sztuki romańskiej. Romańskie są również kościoły Nuestra Señora de la Asunción w Castillejo de Robledo, z malowidłami ściennymi, a także San Miguel i Nuestra Señora del Rivero w San Esteban de Gormaz.Przed dotarciem do Gormaz, gdzie znajduje się zamek kalifatu, którego Cyd był alkadem, warto zrobić postój w El Burgo de Osma, aby poznać gotycką katedrę i stare miasto. Berlanga de Duero jest kolejną miejscowością, którą należy wyróżnić na tym odcinku Drogi Cyda i nad którą król Alfons VI nadał Cydowi panowanie w 1089 roku. Jego atrakcjami są między innymi zamek renesansowy i kościół kolegialny.Interesujący jest również ostatni punkt tego odcinka, Atienza. Jej ulice są pełne szlacheckich domów oraz romańskich i gotyckich świątyń. Ponadto z zamku można podziwiać wspaniałe widoki.

Ulica w Atienza, Guadalajara

Drugi odcinek: Ziemie graniczne

Ta druga część drogi przebiega przez punkty, które wówczas stanowiły granicę pomiędzy muzułmańskim a chrześcijańskim panowaniem. Terytorium, na którym zaczął wykuwać swoją wojenną legendę Cyd Waleczny. Zaczyna się on w Atienza (Guadalajara), a kończy w Ateca (Saragossa).

Odległość:267km Przejazd: Samochodem / Czas trwania: 3 dni Przejazd: Pieszo / Czas trwania: 12 dni Przejazd: Na rowerze / Czas trwania: 6 dni

Trasa wynosi 267 kilometrów, zarówno drogami, jak i ścieżkami, nie licząc odgałęzienia Algarada de Álvar Fáñez, które liczy dodatkowe 80 kilometrów z Villaseca de Henares do miasta Guadalajara. Aby móc się nim w spokoju nacieszyć, zalecamy, abyś mu poświęcił trzy dni, jeśli podróżujesz samochodem. Dla tych, którzy wolą pokonywać etapy pieszo, będzie to 12 dni, podczas gdy rowerzyści potrzebować będą sześciu dni.Na trasie odkryjesz zamki z różnych epok, małe urokliwe miasteczka i przykłady sztuki romańskiej, mudejar i islamskiej, które czasem zbiegają się w tym samym miejscu ze względu na graniczny charakter tego terytorium. Aby niczego nie przegapić, odwiedź biura informacji turystycznej każdego z tych miejsc.Krajobraz, który tam zobaczysz, będzie charakteryzował się różnorodnością i kontrastami: z Sierra de Guadalajara przejedziemy do Parku Narodowego Barranco de Río Lobo czy do księżycowego klimatu Vega del Jalón.

Pomnik Cyda na Drodze Cyda

Wyróżnione miejsca

W Jadraque nie tylko znajdziemy rezydencje z XVII i XVIII wieku, ale także zamek, który nazywany jest zamkiem Cyda, oraz kościół z obrazem Zurbarána i rzeźbą Pedra de Meny. Inna imponująca twierdza znajduje się w Sigüenza, a obecnie została ona przekształcona w Parador Nacional. Należy również zwiedzić tutejszą katedrę, aby zobaczyć grób Martina Vázqueza de Arce, znanego jako Doncel z Sigüenzy.Przejeżdżając przez Anguita, naszą uwagę przykuje wieża islamskiego pochodzenia, znana jako Wieża Bociana. W Medinaceli znajdziesz pozostałości innej twierdzy, a także jedyny w Hiszpanii potrójny łuk rzymski i historyczne budowle, takie jak Pałac Książęcy czy Kolegiata Najświętszej Marii Panny.Santa María de Huerta i jej klasztor cystersów to kolejny obowiązkowy przystanek. Podziwiać tu będziesz na przykład różne style architektoniczne krużganków lub sklepienie refektarzu. Po drodze do Ateca, na końcu tego drugiego odcinka trasy, znajdziesz Alhama de Aragón, słynącą ze swoich wód termalnych. Tutaj warto zboczyć z głównej trasy, aby zwiedzić Monasterio de Piedra oddalony o niecałe 20 kilometrów, gdzie oprócz klasztoru możesz podziwiać naturalny krajobraz z licznymi wodospadami.

Monasterio de Piedra, Saragossa

Trzeci odcinek: Trzy taify

Cydowi udało się zgromadzić dużą i silną armię, która poruszała się swobodnie przez obszar taifów (arabskich królestw) Toledo, Saragossy i Albarracín. Trzeci odcinek drogi rozciąga się między miejscowościami Ateca (Saragossa) i Cella (Teruel), przechodząc przez miasteczka, które wcześniej były włączone do tych terytoriów.

Odległość:322km Przejazd: Samochodem / Czas trwania: 3 dni Przejazd: Pieszo / Czas trwania: 13 dni Przejazd: Na rowerze / Czas trwania: 6 dni

Trasa trzeciego odcinka Drogi Cyda przechodzi przez prowincje Saragossy, Guadalajara i Teruel. Ci, którzy odbywają trasę ścieżkami, będą musieli pokonać 289 kilometrów na różnych etapach (13 dni pieszo, 6 dni na rowerze); natomiast dla tych, którzy podróżują samochodem i chcą w spokoju nacieszyć się podróżą, będą to 322 kilometry w trzy dni. Dodatkowo w obrębie tej trasy znajdziesz dwa alternatywne szlaki okrężne. Pierwszy, pierścień Gallocanta, startuje z miasteczka Daroca i jest trasą o długości 77 kilometrów, dzięki której zobaczysz La Laguna Gallocanta, jedno z najważniejszych mokradeł w Hiszpanii. Drugi zaczyna się w Luco de Jiloca i nazywany jest pierścieniem Montalbán. Na trasie z Ateca do Cella przebędziesz dolinę Jiloca, region Alto Tajo i Sierra de Albarracín. Najbardziej polecane jest odwiedzenie biur informacji turystycznej w każdym z miejsc, aby poznać wszystkie atrakcje i ciekawe punkty.

Most Kamienny i Bazylika Pilar w Saragossie

Wyróżnione miasta

Calatayud jest jednym z miejsc, którego nie powinieneś przegapić podczas podróży. W tym założonym w VIII wieku mieście, obok istniejących pozostałości arabskiej twierdzy, warto zobaczyć historyczny kompleks w stylu mudejar, gdzie wyróżnia się Kolegiata Santa María la Mayor. Musisz również zatrzymać się w Daroca, aby podziwiać imponujące mury obronne oraz zwiedzić pałace, kościoły i budowle w stylu romańskim i gotyckim.Innym ważnym przystankiem na tej trasie jest Molina de Aragón. Podczas spokojnego spaceru podziwiać będziesz jej bogate dziedzictwo: zamek, średniowieczną dzielnicę, budowle religijne, szlacheckie domy...Podążając dalej tą trasą, dotrzesz do kolejnego ciekawego miejsca: Albarracín. Poza murami i sugestywnym starym miastem, zaskakuje rzymski akwedukt łączący miejscowość z końcem trzeciego odcinka trasy Cyda, Cella. Budowla ciągnie się wzdłuż drogi, a na niektórych odcinkach można nawet po niej przejść.

Zamek Ayub w Calatayud

Czwarty odcinek: Zdobycie Walencji

„Na tego, kto zechce pójść ze mną, by otoczyć Walencję ... trzy dni będę czekać w kanale Cella”. Według „Pieśni Cyda”, Cella była miejscem wybranym przez słynnego rycerza w celu zebrania armii, która miała podbić Walencję. Ten czwarty odcinek Drogi Cyda odtwarza to wydarzenie, które rozpoczęło się w Cella (Teruel) i zakończyło zdobyciem Walencji.

Odległość:228km Przejazd: Samochodem / Czas trwania: 3 dni Przejazd: Pieszo / Czas trwania: 12 dni Przejazd: Na rowerze / Czas trwania: 5 dni

Jest to 245 kilometrów ścieżek lub 228 kilometrów dróg. Spokojna podróż zajmuje około 12 dni turystom pieszym, pięć rowerzystom i trzy dni kierowcom. Aby dowiedzieć się wszystkiego o atrakcjach, z których można skorzystać, najlepiej jest udać się do biura informacji turystycznej każdego miejsca.Dodatkowo istnieją dwie alternatywne trasy okrężne: pierścienie Maestrazgo i Morella. Pierwszy biegnie przez region Maestrazgo, między miasteczkami Rubielos de Mora (Teruel) i Montanejos (Castellón); a drugi rozpoczyna się w La Iglesuela del Cid i przechodzi przez Morella. Napotkasz tu również odgałęzienie Castellón, między Sagunto a Castellón de la Plana: 48-kilometrową trasę, która biegnie wzdłuż linii obronnej utworzonej przez Cyda wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego, aby chronić Walencję.

Znak na Drodze Cyda

Wyróżnione miejsca

Z Cella możesz rozpocząć wycieczkę, która poprowadzi Cię przez historyczne osady i urokliwe miasteczka. Obowiązkowy przystanek to Teruel, aby zobaczyć jego kompleks architektoniczny w stylu mudejar, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, z pięknymi wieżami i kościołami. Musisz także zobaczyć zamek i stare miasto Mora de Rubielos. Sąsiednia miejscowość Rubielos de Mora jest kolejnym ciekawym punktem, przede wszystkim z powodu jej malowniczych dworków i architektury religijnej.Później możesz zatrzymać się w Montanejos, aby nacieszyć się jego wodami termalnymi i naturalnym otoczeniem; a także w Jérica, jednej z lewantyńskich miejscowości zdobytych przez Cyda. Zanim jeszcze dotrzesz do Walencji, będziesz jeszcze musiał zatrzymać się dwukrotnie: w Segorbe, z katedrą, murami i starówką; oraz w Sagunto, gdzie godnymi wyróżnienia są kompleks zamkowy i teatr rzymski.

Arcos de Teruel. Zamek Mora de Rubielos y Giełda Jedwabiu w Walencji

Piąty odcinek: Obrona Południa

Na piątym odcinku Drogi Cyda zobaczysz zamki i twierdze zbudowane przez Cyda w celu obrony zdobytego terytorium Walencji przed atakami Almorawidów. To trasa, która poprowadzi Cię z Walencji do Orihuela, wysuniętego najbardziej na południe punktu, do którego dotarły wpływy słynnego średniowiecznego rycerza.

Odległość:259km Przejazd: Samochodem / Czas trwania: 2 dni Przejazd: Pieszo / Czas trwania: 11 dni Przejazd: Na rowerze / Czas trwania: 4-5 dni

Prowadzi ona przez prowincje Walencji i Alicante i ma długość 244 kilometrów ścieżek podzielonych na etapy i 259 kilometrów drogi. Aby móc spokojnie cieszyć się podróżą, turystom pieszym zalecamy, aby pokonali ten odcinek w 11 dni. Ci, którzy wybiorą rower, muszą przeznaczyć na niego od czterech do pięciu dni, natomiast osoby podróżujące samochodem potrzebować będą dwóch dni. Oczywiście zalecane jest odwiedzenie poszczególnych biur informacji turystycznej, aby zasięgnąć informacji o wszystkim, co warto zobaczyć i zrobić w każdym z miejsc.

Walencję

Wyróżnione miejsca

Startujemy z Walencji, miasta, które udało się Cydowi zdobyć w 1094 roku. Dzisiaj do bogactwa zabytków (katedry, Miguelete, Giełdy Jedwabiu, Centralnej Hali Targowej itp.) należy dodać awangardowe budynki, takie jak Miasto Sztuki i Nauki czy Most Wystawienniczy. Podążając dalej, dotrzesz do miast takich jak Alzira czy Xàtiva, posiadających interesujące starówki i wiele zabytków (pałace, kościoły, fontanny itd.).Ontinyent i Bocairent znajdują się również na liście miejsc, w których warto się zatrzymać. W pierwszym zobaczysz na przykład uroczą dzielnicę Barrio de la Villa oraz wielką dzwonnicę kościoła Santa María. W drugim możesz wybrać się na spacer po starej średniowiecznej dzielnicy, na której ulicach nadal zachowały się ślady islamu.W tej podróży zaskoczą Cię imponujące blanki zamków w Villena, Sax i Petrer. Kolejną atrakcją trasy jest Elche, gdzie Cyd spędził zimę w 1088 roku. Bazylika Santa María (gdzie co roku wystawiane jest Misterium w Elche), Miasto Warowne i, oczywiście, Gaj Palmowy w Elche, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, to tylko niektóre z wielu atrakcji.Wreszcie w Orihuela, na końcu trasy, nie tylko będziesz cieszyć się monumentalnym miastem z budowlami, takimi jak Katedra Zbawiciela czy Klasztor Santo Domingo, ale także poznasz miejsce, w którym urodził się Miguel Hernández, zwiedzając dom-muzeum dedykowany pisarzowi.

Rady i zalecenia

  • Cała Droga podzielona jest na pięć odcinków, zgodnie z różnymi epizodami opisanymi w poemacie „Pieśń o Cydzie”.
  • Każdy z tych odcinków można odbyć pieszo (głównie ścieżkami i drogami wiejskimi), rowerem terenowym (także głównie ścieżkami i drogami wiejskimi), klasycznym rowerem szosowym (jeśli jesteś rowerzystą, który preferuje asfalt) lub samochodem bądź motocyklem (drogami drugorzędnymi i ekspresowymi).
  • Pamiętaj, że od głównej trasy odchodzą również inne małe szlaki tematyczne. Są to tak zwane „pierścienie” o okrężnej trasie, które zaczynają się i kończą w tym samym miejscu; oraz „odgałęzienia”, ścieżki liniowe odbijające od trasy z powodów historycznych.
  • Jeśli zdecydujesz się na pokonanie Drogi Cyda, możesz zdobyć certyfikat nazywany Salvoconducto (Przepustka), na którym zbierać będziesz stemple w różnych miejscach trasy. Certyfikat jest darmowy i oferuje zniżki w ponad stu miejscach noclegowych, a jeśli dostaniesz więcej niż cztery stemple, otrzymasz bezpłatnie dokument potwierdzający przebycie Drogi Cyda.
  • Na oficjalnej stronie trasy znajdziesz przewodniki topograficzne ze szlakami pieszymi i rowerowymi oraz mapy georeferencyjne z trasami w zależności od wariantu (pojazdy silnikowe, turystyka piesza, kolarstwo górskie, kolarstwo szosowe itd.).

Kiedy przebyć szlak

W październiku organizowany jest w Burgos Weekend Cyda. Miasto wygląda, jakby cofnęło się na kilka dni do średniowiecza ze spektaklami na świeżym powietrzu, średniowiecznymi turniejami i targowiskami, teatrem ulicznym... To świetna zabawa.