Natura i zrównoważony rozwój

Całkowita powierzchnia obszarów naturalnych, objętych jedną z form ochrony w Hiszpanii, wynosi ponad 30 milionów hektarów. Oznacza to, że chroniona jest jedna trzecia powierzchni lądowej Hiszpanii i około 12% jej obszaru morskiego. Oprócz opracowywania różnych planów i narzędzi ochrony ekosystemów na poziomie krajowym, Hiszpania uczestniczy również w głównych międzynarodowych programach i porozumieniach dotyczących ochrony środowiska (Ramsar, Sieć Natura 2000, ZEPIM, OSPAR, MAB...). W programie UNESCO, na przykład, Hiszpania wyróżnia się dzięki 55 obszarom uznanym za rezerwaty biosfery, 17 geoparkom i czterem parkom narodowym wpisanym na listę światowego dziedzictwa (Doñana, Teide, Garajonay i Monte Perdido). Wyróżnia się również w liczbie Rezerwatów Starlight, z 15 miejscami certyfikowanymi za jakość ich nieba do obserwowania gwiazd. Hiszpania ma również trzydzieści obszarów przyrodniczych akredytowanych Europejską Kartą Zrównoważonej Turystyki (CETS) i kilka miejsc docelowych objętych siecią EDEN (Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy), inicjatywy Komisji Europejskiej mającej na celu promowanie zrównoważonej turystyki. Nie zapominając ponadto, że Hiszpania od dziesięcioleci jest wiodącym krajem pod względem plaż wyróżnionych Błękitną Flagą.

Hiszpania jest jednym z krajów o największej bioróżnorodności na świecie i istnieje wiele możliwości, aby poznać ją w odpowiedzialny sposób. W dużej mierze wyjaśniają to strategiczne położenie między dwoma kontynentami, różne klimaty, różnorodność rzeźby terenu i geografia terytorium, z prawie 8 000 kilometrów wybrzeża i dwoma archipelagami. Fauna hiszpańska obejmuje gatunki typowo europejskie, śródziemnomorskie, afrykańskie i alpejskie, a także liczne gatunki endemiczne na wyspach i obszarach górskich. Łącznie szacuje się bogactwo około 70 000 gatunków zwierząt. Wilk, niedźwiedź brunatny, dziki kot, ryś iberyjski, jeleń czy dzik to jedne z najbardziej charakterystycznych ssaków. Także liczne gatunki ptaków drapieżnych, jak na przykład orzeł cesarski, orłosęp brodaty, sęp kasztanowaty, sokół wędrowny, puchacz czy jastrząb. Hiszpania jest również ważnym miejscem przelotu ptaków wędrownych podczas ich podróży w obie strony między Europą a Afryką. Czy wiesz, że Hiszpania to jedno z najlepszych miejsc, w których można cieszyć się ornitologią? A Wyspy Kanaryjskie są regionem Hiszpanii z największą liczbą endemicznej fauny? Niewątpliwie hiszpańska różnorodność biologiczna jest niezwykła, chociaż występuje tam również około 76 zagrożonych gatunków, w tym ryś iberyjski, niedźwiedź brunatny i orzeł cesarski. 

Hiszpania to kraj o rosnącej świadomości w zakresie ochrony środowiska. Troska o poszukiwanie modelu zrównoważonego rozwoju, który pogodziłby działalność gospodarczą i racjonalne wykorzystanie zasobów z ochroną środowiska, materializuje się w zatwierdzonej w 2007 i zaktualizowanej w 2021 roku Hiszpańskiej Strategii Zrównoważonego Rozwoju. Hiszpania zajmuje również aktywną postawę w obronie światowego środowiska naturalnego i podpisuje liczne porozumienia dotyczące ochrony przyrody w skali globalnej oraz protokoły przeciw zmianom klimatycznym i zanieczyszczeniu. W tym sensie warto zwrócić uwagę na zaangażowanie Hiszpanii w realizację celów zrównoważonego rozwoju (Sustainable Development Goals) Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030, zatwierdzonej przez ONZ w 2015 r., które obejmują aspekty bezpośrednio związane z ochroną ekosystemów i różnorodności biologicznej, zanieczyszczeniami, ochroną środowiska i walką ze zmianami klimatycznymi.

Zwiedzający w Parku Narodowym Aigüestortes, Lérida © María José Carbonell. Archivo Parque Nacional de Aigüestortes