Położone nad brzegiem rzeki Miño miasto Lugo, zachowało ważne ślady swojej rzymskiej przeszłości, w tym tysiącletnie mury, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W obrębie swoich murów miasto skrywa spokojne deptaki, szerokie place i tereny zielone, z których wyróżniają się budynki takie jak katedra, Pałac Arcybiskupi oraz ratusz. Starówka skrywa także jedne z najlepszych restauracji w Galicji, w których można spróbować cudownych mięs i świeżych ryb, które są sławą gastronomii miasta.
Położone w głęboki prowincji i nad brzegiem rzeki Miño miasto Lugo jest stolicą galicyjskiej prowincji, w którym pozostały najważniejsze ślady cywilizacji rzymskiej. Największym przykładem rzymskiego dziedzictwa jest mur. Wybudowana w III i na początku IV wieku naszej ery w ówczesnym Lucus Augusti, ta kamienna konstrukcja przetrwała mijające wieki i jest elementem architektonicznym, który w decydujący sposób określa miasto, wyznacza granice jego starówki oraz jego zasięg. Wyjątkowość tej tysiącletniej fortyfikacji i jej dobry stan zachowania spowodowały, że jest jedynym rzymskim murem znajdującym się na liście światowego dziedzictwa.
Dobry sposób na poznanie tego miasta to właśnie wejście na tę konstrukcję o wysokości 10 metrów i przejście przez 2266 metrów jej długości. Można stąd obserwować znajdującą się między murami starówkę.
Miasto
Którakolwiek z dziesięciu bram w murze umożliwia dostęp do miejskiej sieci spokojnych ulic otoczonych surowymi budynkami z granitu. Jednymi z najbardziej znanych bram są Puerta del Carmen, inaczej zwana Porta Miñá, tradycyjnie używana przez pielgrzymów kierujących się do Santiago de Compostela, brama Puerta Nova, Puerta de San Pedro, lub Puerta de Santiago, wybudowana w XVIII wieku, która umożliwia bezpośredni dostęp do katedry Lugo.
Plaza de Santo Domingo oraz Plaza de España są dwoma głównymi punktami starówki. Na tym ostatnim placu znajduje się barokowy budynek ratusza datowany na 1738 rok wraz z wieżą zegarową z XIX wieku, ale budynek oryginalny został postawiony przez Pedro de Artiaga w XVI wieku. Innymi głównymi punktami tego zielonego placu poza ratuszem są najelegantsze kawiarnie w mieście oraz bogate budynki takie jak modernistyczny Círculo de las Artes.
Inna monumentalna konstrukcja starówki w Lugo to katedra, świątynia romańsko-gotycka, której budowa zaczęła się w XII wieku i która trwała ponad wiek, dodano wtedy piękne wykończenia takie jak neoklasycystyczna fasada nazywana Puerta de Santiago. Struktura budowli zachowała prymitywne, romańskie ślady w swoim centralnym transepcie oraz w głównej części nawy głównej. W stylu gotyckim są elementy takie jak ambit, kaplica główna, północny portyk, a w stylu barokowym są krużganki, zakrystia oraz kaplica Virgen de los Ojos Grandes. We wnętrzu wyróżnia się bogato zdobiony chór z XVII wieku, wykuty z drewna orzechowego, oraz ołtarz poświęcony patronce miasta, uznawany za jedno z arcydzieł baroku galicyjskiego.
Na tym samym placu, w pobliżu katedry, znajduje się inny budynek, który dopełni tę eklektyczną architekturę – to Pałac Biskupi. Ta barokowa budowla pochodzi z XVIII i wznosi się na miejscu dawnej wieży Condes de Lemos.
Wiele ludnych i handlowych alei rozciąga się wokół arkadowego placu Praza do Campo, który w innych czasach służył jako forum romanum oraz średniowieczny targ. Bardzo niedaleko znajduje się kościół San Pedro, piękny przykład architektury średniowiecznej, który kiedyś przynależał do klasztoru San Francisco, dziś znajduje się w nim Muzeum Prowincji, jedno z najważniejszych muzeów prowincji Lugo. Na parterze zachowało się parę pomieszczeń kiedyś należących do już nieistniejącego klasztoru jak na przykład gotycki krużganek z XV wieku oraz refektarz i kuchnia, oba z wieku XVIII. W cennych zbiorach muzeum znajduje się dużo eksponatów archeologicznych, z których wyróżnia się przedromańska kolekcja złotnicza, wzornictwo przemysłowe oraz rzeźby. Dodatkowo znajduje się w nim galeria sztuki, która gromadzi dzieła od XV wieku do współczesności, ze specjalnym działem poświęconym autorom galicyjskim.
Wąskie i brukowane ulice de la Cruz, Rúa Nova i ich okolice ze swoimi wieloma barami i typowymi tawernami tworzą swoistą ścieżkę tapas i zapraszają do cieszenia się szczodrymi przystawkami, które dodawane są do każdego napoju. Ale to dopiero początek. „A jak jeść, to w Lugo”, brzmi tak słynne motto miasta, którego starówka skrywa najlepsze restauracje stolicy prowincji. W nich można spróbować najlepszych dań lokalnej kuchni: czerwonych mięs, lacón con grelos (wieprzowina z warzywami), sera Tetilla w kształcie stożka oraz szerokiej oferty świeżych ryb i owoców morza. Wszystkie te dania powinny być spożywane z wybornymi winami uprawianymi na południu prowincji, które mają chronioną nazwę pochodzenia Ribeira Sacra. Poza murami miasto rozciąga się promieniście od ulicy ronda de la Muralla, która otacza starówkę. Odchodzą od niej ważne ulice takie jak handlowa Avenida de A Coruña oraz rozciągają się szerokie strefy zielone jak Parque de Rosalía de Castro, który ze względu na swój staw i zagajnik jest idealnym miejscem do odpoczywania i spacerowania. W parku występuje wiele gatunków oraz znajduje się w nim rzeźba galicyjskiej pisarki, której park jest poświęcony. Z punktu widokowego w parku rozciąga się szeroka panorama na dolinę rzeki Miño, gdzie znajduje się uzdrowisko Lugo znane ze swych wód termalnych. Ogłoszone miejscem o znaczeniu kulturowym termy były używane już przez Rzymian, którzy odkryli w tych wodach różne właściwości terapeutyczne.
Okolice
Kilka kilometrów od Lugo znajduje się Santa Eulalia de Bóveda, zespół zabytków o wysokiej wartości archeologicznej i artystycznej datowany na IV-VII wiek naszej ery, a jego pierwotna funkcja nie jest znana. Uznany za zabytek klasy krajowej w 1931 r. budynek jest w połowie zakopany i znajdują się w nim trzy oddzielone kolumnami nawy wraz z apsydą na końcu. Wewnątrz obejrzeć można bogate, rzeźbione dekoracje oraz szeroką kolekcję późnoromańskich malowideł naściennych, które przedstawiają motywy roślinne, geometryczne i symbole.Można zwiedzić także Vilalbę, miasto położone na północnym szlaku Camino de Santiago. Oprócz Muzeum Prehistorii i Archeologii można zobaczyć tam ośmiokątną wieżę zamku Andrade, przekształconą w hotel Parador de Turismo. W Viladongdze położonej 25 kilometrów od Lugo znajduje się jedno z najlepiej zachowanych grodzisk (starych osad iberoromańskich) w Galicji.Na północy prowincji rozciąga się wybrzeże, na którym znajdują się piękne miasta jak Viveiro, Foz czy Ribadeo. Viveiro, najważniejsze miasto regionu A Mariña, znajduje się na wybrzeżu riasowym o tej samej nazwie, gdzie uchodzi rzeka Landro. Miasto to o tradycjach rybackich skrywa w swoim średniowiecznym murze trzy bramy, z których szczególnie wyróżnia się brama Porta de Castelo. Na jego ulicach obejrzeć można kompleks złożony z kościoła i klasztoru San Francisco, ogłoszonego kompleksem historyczno-artystycznym. Dalej znajduje się miasto Foz, ważna enklawa turystyczna z pięknymi plażami. Bardzo blisko znajduje się celtycka twierdza Fazouro i można także odwiedzić Sargadelos, miasto znane z wytwarzania doskonałej, współczesnej ceramiki galicyjskiej. Wybrzeże spotyka się z wybrzeżem riasowym Ribadeo, które oddziela od Asturii rzeka Eo. Krajobraz naturalny w tym miejscu oferuje panoramiczne widoki na przykład na As Catedrais, jedną z najoryginalniejszych i największych plaż w Galicji.Na południu regiony Lugo i Ourense oddziela kanion rzeki Sil. Region ten jest znany jako Ribeira Sacra (Święta Riwiera) z powodu dużej ilości klasztorów i kapliczek wybudowanych tu w średniowieczu.