Lleida – miasto, które w swojej historii gościło różne kultury – jest położona w środku żyznej doliny rzeki Segre. Na starym mieście wyróżnia się na wzgórzu stara katedra czyli Seu Vella, symbol stolicy.
Ta uprzywilejowana enklawa urodzajnych sadów po raz pierwszy przyciągnęła w V wieku p.n.e. iberyjskich ilergetów, lud, który dał początek miastu, które później przeszło w ręce rzymskie pod nazwą Ilerda.
Wzgórze było wtedy i nadal jest centrum Lleidy. W najwyższym punkcie miasta zachowały się pozostałości budowli różnych ludów osiadłych w okolicy. Najważniejszą z nich jest Seu Vella czyli Stara Katedra, romańsko-gotycka świątynia, której budowa rozpoczęła się na początku XIII wieku i która wyróżnia się piętrem odbiegającym od ówczesnych kanonów, gdyż jego krużganek znajduje się z przodu budynku.Kilka metrów od starego ogrodzenia katedralnego nadal przetrwały ruiny starego muru, który niegdyś otaczał miasto, oraz niektóre mury Zuda, arabskiej fortecy z IX wieku.
Reszta starego miasta Lleidy zachowuje malownicze zakątki, takie jak Plaza de la Paeria, na którym znajduje się ratusz, piękny przykład romańskiej budowli z XIII wieku.Natomiast Plac katedralny ma dwa wybitne zabytki: Seu Nova lub Nową Katedrę, zbudowaną pod neoklasycystycznymi kanonami w XVIII w. oraz Hospital de Santa María, dawny klasztor, w którym znajduje się ciekawe późnogotyckie patio wewnętrzne.Inne budynki, które warto odwiedzić, to Casino Principal, zbudowane w XIX wieku, Pałac Biskupi i kościół Sant Llorenç (XIII w.), utrzymany w stylu romańskim z licznymi gotyckimi dodatkami.Lleida to miasto, które oferuje również szeroki wachlarz możliwości, od zakupów na handlowych ulicach Sant Antoni lub Carrer Major po spokojne spacery wzdłuż brzegów rzeki Segre lub wzdłuż wysadzanej drzewami Rambla de Ferrán.
Imprezy, gastronomia i okolice
Aby lepiej poznać mieszkańców Lleidy, wizytę w mieście można zaplanować podczas niektórych ze świąt, które obchodzone są przez cały rok, takich jak uroczystości ku czci Sant Anastasi, 11 maja, święta Maurów i chrześcijan, czy jedynego w swoim rodzaju Aplec de Cargol, podczas którego zjada się setki kilogramów ślimaków.Ślimak jest podstawowym składnikiem jednego z kulinarnych specjałów Lleidy, cargols a la llauna (ślimaki w puszkach). Każda z gmin ma swoją specjalność: pstrąga, kaczkę z rzepą, olla aranesa (gulasz z mięsa i warzyw), xolís (kiełbasa wieprzowa) itp. Oliwa z oliwek produkowana w Les Garrigues ma chronioną nazwę pochodzenia. Do deserów można zaliczyć doskonałe owoce, jakie daje żyzny sad Lleidy, czy pyszne wyroby cukiernicze, wśród których wyróżniają się turrones i czekolada z Agramuntu. Pod nazwą pochodzenia Costers de Segre produkowane są jedne z najlepszych win w Hiszpanii, w tym wina Raimat.W wysokich Pirenejach Lleidy położony jest Park Narodowy Aigüestortes i Estany de Sant Maurici. Oprócz tego, że jest naturalną przestrzenią o wysokiej wartości ekologicznej, ma bogate dziedzictwo architektoniczne, ponieważ mieści zespół romańskich kościołów Vall de Boí, wpisanych na listę światowego dziedzictwa.W tym paśmie górskim znajdują się również jedne z najlepszych ośrodków narciarskich w kraju: Baqueira-Beret, Boí-Taüll, Espot-Esqui, Port del Comte i Port-Ainé. W Val d’Arán, niedaleko Baqueira, znajdują się paradores Artíes i Vielha. Na północnym wschodzie prowincji znajduje się Parador de Turismo de La Seu d’Urgell, który posiada stary renesansowy krużganek.
