Położona nad brzegiem rzeki Gwandiany, tylko sześć kilometrów od Portugalii, stolica największej hiszpańskiej prowincji zawsze wyróżniała się ze względu na ten „graniczny” charakter.
Spacer po jej starówce odkryje przed nami mury pochodzenia arabskiego, ciekawe zabytki oraz malownicze uliczki i arkady. Badajoz jest także dobrą bazą wypadową do Tierra de Barros, Méridy oraz obszaru chronionego krajobrazu Cornalvo. We wszystkich tych miejscach możemy skosztować estremadurskiej kuchni.
Prymitywna cytadela Civitas Pacis była znana już za czasów Rzymian, ale to muzułmanie nadali jej teraźniejszą nazwę, nazywając ją Batalyoz (w VIII w.). Miasto uzyskało znaczną rangę polityczną i militarną, gdy stało się jedną z muzułmańskich taif, które powstały na półwyspie po rozpadzie Kalifatu Kordoby (państwa muzułmańskiego, które rządziło na zajętych terenach) w XI wieku. Zostało odzyskane w XIII wieku przez Królów Katolickich i podkreśliło swój wojenny charakter ze względu na położenie na tzw. „linii”, na granicy Hiszpanii i Portugalii.
Arabska przeszłość
Historyczną potrzebę ochrony miasta widać w jego strategicznym położeniu nad brzegiem rzeki Gwadiana i wzgórzem Cerro de la Muela oraz w systemie obronnym złożonym z murów, bram i obwarowań. Wyróżniającym się elementem obronnym jest cytadela la Alcazaba, która została ogłoszona monumentem o wartości historyczno-artystycznej. Jej almohadzkie mury skrywają piękne ogrody oraz Pałac los Duques de la Roca, w którym mieści się Archeologiczne Muzeum Prowincjonalne. Znajdziemy tutaj ponad 15 tysięcy przedmiotów znalezionych na licznych stanowiskach archeologicznych prowincji.Najbardziej malownicze ulice i arkady, które najlepiej oddają klimat miasta, znajdują się u podnóża Alcazaby, wokół Plaza San José oraz Plaza Alta. Ten ostatni stworzony jest z arkad z połowy XV wieku. Następny plac, Plaza España, jest miejscem, gdzie znajdziemy Ratusz oraz Katedrę Badajoz. Świątynia o konstrukcji romańsko-gotyckiej, mimo swojego militarnego charakteru, skrywa w sobie renesansowe dekoracje. Z tego powodu warto zatrzymać się przy płaskorzeźbach na stallach chóru oraz flamandzkich arrasach, które zdobią zakrystię. We wnętrzu katedry znajdziemy także płótna Zurbarána, Ribery oraz Bocanegry.W okolicy Plaza España znajdują się jedne z najlepszych lokali, w których można spróbować estremadurskiej gastronomii. Stół z Badajoz zastawiony jest daniami sporządzanymi według starych receptur, z produktów lokalnych oraz przywiezionych z Ameryki, takich jak papryka i ziemniaki. Zupa z pomidorów, pieczeń jagnięca lub smażone pstrągi to niektóre z dań, które powinny towarzyszyć doskonałym iberyjskim wędlinom objętym chronioną nazwą pochodzenia Dehesa de Extremadura. Wina objęte są chronioną nazwą pochodzenia Ribera del Guadiana.Możemy kontynuować naszą wycieczkę do następnych ważnych muzeów: Prowincjonalnego Muzeum Sztuk Pięknych oraz Estremadurskiego i Iberoamerykańskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MEIAC). Zbiory pierwszego znajdują się w pałacu z końca XIX wieku i skupiają się na malarstwie i rzeźbie estremadurskich autorów. Zaś muzeum MEIAC skrywa się w jednym z bastionów w murze i specjalizuje się w sztuce hiszpańskiej, estremadurskiej, portugalskiej i iberoamerykańskiej po 1980 roku, symbolizując trzy obszary geopolityczne, które przecinają się w Estremadurze.Jedna z najbardziej charakterystycznych bram miasta, brama Palmas, prowadzi na most o tej samej nazwie, który przecina rzekę Gwadianę. Dostępu do tego mostu z trzydziestoma łukami bronią dwie wieże z blankami. Jego konstrukcja zgadza się z planami Juana de Herrery, jednego z najbardziej reprezentatywnych architektów hiszpańskiego renesansu.
Prowincja do odkrycia
Kompletna wizyta w Badajoz zaprowadzi nas także przez place i ogrody, z których wyróżniają się park Castelar oraz plac San Francisco. Place Soledad, Libertad oraz San Juan są dobrymi miejscami, by poczuć klimat tego miasta. W tym celu warto też odwiedzić miasto podczas obchodów karnawału i Wielkiego Tygodnia.La Raya, la Vega del Guadiana i la Tierra de Barros to rejony, które zaprowadzą nas do prehistorycznych dolmenów, zamków i białych wiosek skrytych pomiędzy lasami dębów ostrolistnych oraz korkowych. Wśród miast, które możemy spotkać po drodze, wyróżnia się stolica Estremadury, Mérida dawna, rzymska kolonia zwana Emérita Augusta. Splendor, którego doświadczyła jako stolica Luzytanii, pozostawił nam nieliczoną ilość zabytków i nie bez powodu miasto znajduje się na liście światowego dziedzictwa. Narodowe Muzeum Sztuki Rzymskiej, dzieło architekta Rafaela Moneo, dopełnia oglądanie rzymskich budowli, które rozsiane są po mieście. Stary klasztor z XVIII wieku mieści w sobie hotel Parador de Turismo. To wspaniały wybór na nocleg podczas naszej wizyty lub gdy jesteśmy tu dla Festiwalu Teatru Klasycznego w Méridzie.Rzymianom zawdzięczamy także stworzenie Srebrnej Drogi (teraz od Kadyksu do Oviedo). Droga ta, która w średniowieczu służyła pielgrzymkom do Santiago de Compostela, dziś prowadzi nas do ciekawych estremadurskich miast jak Zafra, Mérida, Cáceres (którego starówka znajduje się na liście światowego dziedzictwa) oraz Plasencia. W niewielkiej odległości znajdują się parki narodowe Monfragüe i Cornalvo, których centra interpretacji natury doradzą nam najlepsze trasy do ich poznania.
