Kastylia i León to największa z hiszpańskich Wspólnot Autonomicznych. Tworzy ją dziewięć prowincji, które, choć podzielają gust i smaki, zachowały swą własną osobowość. Składa się nań ogromne bogactwo historyczno-artystyczne, które w sensie gastronomicznym, razem z Estremadurą i Kastylią-La Manchą, wchodzi w skład tak zwanej „Hiszpanii Pieczeni”. Niewątpliwie najbardziej znanymi potrawami w Kastylii i Leonie są pieczone prosię i pieczone jagnię.
Pieczenie są sztandarowym daniem regionalnej kuchni, ale nie jedynym. Należy także uwzględnić inne potrawy przygotowywane z wszelkiego rodzaju produktów żywnościowych, które wzbogacają kuchnię regionu i nadają jej wyjątkowy charakter, zasługując na poznanie i skosztowanie. W Kastylii i Leonie gastronomia stanowi przedmiot kultu. Wystarczy przykładowo wziąć udział w niektórych z dni gastronomicznych poświęconych jagnięcinie, wieprzowinie, dziczyźnie czy grzybom; być obecnym przy praktykowanym od wieków rytualnym uboju albo wybrać się na obchody Międzynarodowego Tygodnia Pstrąga. Nawet w literaturze często zachwala się regionalną gastronomię: już w „Pieśni o Cydzie” podkreśla się kulinarne zalety Kastylii i Leonu. W Kastylii przygotowuje się z taką samą starannością mięso jagnięcia, zająca, królika, kuropatwy czy świni, jak i migas (danie na bazie miąższu chleba), pstrągi czy marynaty. Tę samą staranność widać również w deserach, które są niekiedy tradycyjnie przygotowywane w klasztorach, od których często pochodzą ich nazwy: lazos de San Guillermo, yemas de Santa Teresa, toscas de la Virgen, bizcochos de San Lorenzo (biszkopty), virutas de San Lorenzo, virutas de San José... które wielokrotnie zaspokajają głód i są prowiantem dla pielgrzymów pokonujących Szlak pielgrzymkowy Camino de Santiago.
Ciepła strawa w zimnej krainie
Zupy, lekkie, gęste i pożywne, np. zupa czosnkowa, która jest jeszcze lepsza, gdy wbije się do niej jajko; zupa z pstrąga, typowa dla ziem Órbigo de León; lub zupa zamorana, do której oprócz tradycyjnego czosnku dodaje się dojrzałe pomidory i ostrą papryczkę, to doskonały sposób na pokonanie zimna.Nigdzie w Hiszpanii nie produkuje się takiej ilości i różnorodności roślin strączkowych: fasola biała, żurawinowa, czerwona i czarna, ciecierzyca kastylijska i z Pedrosillano czy różne gatunki soczewicy, wśród których wyróżnia się ta z Armuña, z chronioną nazwą pochodzenia. Służą one do przygotowywania znakomitych potraw, wzbogaconych najczęściej mięsem drobiu i produktów z uboju. Na szczególną uwagę zasługuje danie jednogarnkowe cocido Maragato, zarówno ze względu na szczególną zamianę kolejności spożywania jego składników, jak i na użyte produkty oraz staranność przygotowania.Pstrągi z Leonu i Zamory uznawane są za najlepsze w Hiszpanii. Choć nie osiągają wielkich rozmiarów, ponieważ zimne wody nie wpływają korzystnie na ich wzrost, ryby te zawdzięczają swój wyśmienity smak rozwiniętym mięśniom.
Wędliny i szynki
Botillo to prawdziwy symbol miasta León. Danie to powstaje z wieprzowego kręgosłupa, żeberek i ogona oraz dużej ilości przylegającego do nich mięsa, którym wypełnia się świński żołądek. Spożywanie go po ugotowaniu i z dodatkiem ziemniaków stanowi prawdziwy rytuał. Pikantna kiełbasa wieprzowa chorizo i wędzona szynka wołowa cecina to poprzedzające je przystawki, a zgodnie z tradycją ci, którzy kiedyś ich skosztowali, wspominają je ze smakiem.Wędliny oraz szynka z Guijuelo i Ledrada (Salamanka), kaszanka z Burgos, farinato z Ciudad Rodrigo (Salamanka); kiełbaski z Zaratán (Valladolid) oraz chorizo z Villarcayo (Burgos) i Cantimpalos (Segowia) są przykładem różnorodności wyrobów wieprzowych, które tradycyjnie były głównym źródłem białka w tym rozległym regionie. Szynka i wędliny z Guijuelo (ze świni iberyjskiej karmionej jedynie żołędziami) mogą się równać z najlepszą szynką Jabugo z Huelvy lub Estremadury.Kastylia to kraina gołębników, co widać w krajobrazie i gastronomii. Gołębie nadziewane borowikami, duszone we własnym sosie lub w czerwonym winie, przeplatają się z kuropatwami, które są doskonałe a la segoviana (po segowiańsku), i z przepiórkami zawiniętymi w boczek.Pochodzące z Galicji empanadas w El Bierzo, soczyste pieczenie w Ávili, Segowii i Salamance to dania wiejskie o bogatej tradycji, które dziś stały się uroczystymi potrawami, które ze względu na swoją jakość zasługują na kulinarną reklamę.
Wina
Cigales, Bierzo, Ribera del Duero, Rueda i Toro to produkowane w Kastylii i Leonie wina z chronioną nazwą pochodzenia. Wino różowe króluje wśród odmiany Cigales; natomiast wśród Bierzo i Ribera del Duero dominuje wino czerwone, o intensywnym rubinowo-wiśniowym kolorze. Rueda to wina białe, o barwie żółtej słomkowej z woskowym akcentem zieleni lub złota, zazwyczaj młode. Wina z chronioną nazwą pochodzenia Toro to bardzo owocowe wina czerwone. Ribera del Duero to jeden z najlepszych powiatów winiarskich na świecie, z legendarnym już Vega Sicilia na czele.
Kuchnia bożonarodzeniowa Kastylii i Leonu
Na zaostrzenie apetytu degustacja wędlin, takich jak szynka iberyjska z Guijuelo, cecina i kiełbaski wieprzowe. Na pierwsze danie, zupa z pstrąga przed daniem głównym, którym może być kremowe prosię lub chrupiąca jagnięcina. Jako kontrapunkt, lekkie i kolorowe sałatki z czerwonej kapusty, dania z owoców morza oraz przetwory z ostu lub ze smakowitą czarną truflą z Sorii. Na koniec słodki smak yemas de Ávila lub popularnych owoców kandyzowanych.
